Szczyrk zaprasza na narty

Czym żyją góry zimą? Oczywiście – sportem. Narciarze i snowboardziści ściągają pod górskie szczyty całymi tabunami, samotnie lub z całymi rodzinami, często w zorganizowanych wycieczkach. W sezonie zapełniają każdy stok i każdą trasę, zimowe kurorty pękają od nich w szwach. Narciarskie miasteczka na kilka miesięcy nabierają nowego życia.

Nie inaczej jest w Szczyrku. Tutejszy ośrodek narciarski Czyrna-Solisko jest jednym z największych w całej Polsce. Łączna długość wszystkich tras zjazdowych wynosi tu aż 25 kilometrów. Te liczby robią wrażenie, ale nie tak wielkie jak rzut oka na plan ośrodka. Można na nim zobaczyć jak wielką przestrzeń obejmuje cały kompleks. A to w końcu nie wszystko, bo mapa samych tras narciarskich nie obejmuje przecież całego zaplecza gastronomicznego, noclegowego i serwisowego, jakie kwitnie wokół ośrodka. Żeby zdać sobie sprawę z ogromu całej imprezy, trzeba wbić się w sam jej środek i trochę rozejrzeć. Co nie jest takie łatwe, bo zimą Szczyrk jest zapchany wczasowiczami, ale zupełnie wykonalne.

 

Dalej jest już tylko lepiej. Szczyrkowski Ośrodek Narciarski rozlokowany w urokliwej dolinie Żylicy, na obszarze należącym do Beskidu Śląskiego, i obejmuje szczyty Skrzycznego, Małego Skrzycznego oraz Białego Krzyża. Od nich ciągnie się w dół, przez Halę Skrzyczeńską i Salmopol, docierając prawie do samej Żylicy. W jego skład wchodzi 13 tras zjazdowych, do których prowadzi taka sama liczba wyciągów orczykowych. Niektóre stoki są też oświetlone, co umożliwia jazdę w godzinach wieczornych. Trasy są zróżnicowane pod względem trudności, dzięki czemu każdy narciarz znajdzie trasę dostosowaną do swoich umiejętności. Nie można tu narzekać na brak wyboru. Najbardziej zaawansowanym narciarzom ośrodek proponuje trzy trudne i jedną bardzo trudną trasę; wszystkie one zaczynają się na Hali Skrzyczeńskiej, poza jedną z tras czerwonych, „Golgotą”, która ciągnie się od Hali Pośredniej do Soliska. Narciarze o nieco mniejszym doświadczeniu z pewnością zadowolą się trzema bardzo przyjemnymi trasami o średniej trudności. Jedna z nich, rozpoczynająca się na szczycie Skrzycznego, ma ponad trzy kilometry długości. Dla tych, którzy dopiero zaczynają swoją przygodę z narciarstwem lub chcą po prostu odpocząć od wymagających stoków, SON przygotował trzy łatwe trasy oraz kilka oślich łączek.

Przy ośrodku działają liczne wypożyczalnie sprzętu narciarskiego i snowboardowego. Większość znajduje się tuż przy stokach i parkingach, część ulokowała się w centrum Szczyrku. Każda z nich udzieli też pomocy w przypadku drobnych problemów z własnym sprzętem, pobierając za to symboliczną opłatę. Obok wypożyczalni działa też wiele szkółek narciarskich. Na lekcję można się zgłosić w momencie dotarcia na stok, ale warto umówić się dzień wcześniej – bez tego ryzykujemy, że żaden instruktor nie będzie miał dla nas czasu.

 

SON Czyrna-Solisko zaprasza dużych i małych. Każdemu dogodzi, każdego wciągnie, każdego zachwyci. A przy tym nikogo nie znudzi. Tej zimy zarezerwuj dla niego czas.

Gdzie zaczynać przygodę narciarską w Beskidach

Początki nauki jazdy na nartach mogą być trudne. Nagle do każdej nogi przypięta jest deska, do każdej ręki – kijek, a do tego nogi ciążą w gigantycznych butach. To nowa i obca sytuacja. Dlatego gdy zaczynasz, nie rzucaj się na głęboką wodę. Wybieraj trasy, na których łatwiej będzie się pokonywało pierwsze zakręty. Oto przegląd niektórych z nich, położonych w Beskidach.

Sporą kolekcją prostych tras może poszczycić się ośrodek narciarski w Szczyrku; fakt ten nie zaskakuje, bo tamtejszy kompleks jest jednym z największych w Polsce. Najlepszym terenem do rozpoczęcia nauki będzie wyciąg orczykowy na Przełęczy Salmopolskiej. Biały Krzyż to sympatyczna „ośla łączka” (tak popularnie określa się trasy przygotowane specjalnie z myślą o początkujących), nieco odseparowana od całego szczyrkowskiego ośrodka, długości zaledwie 300m. Można tu skorzystać z pomocy specjalistów – przy wyciągu działają dwie szkółki narciarskie, a także wypożyczalnia sprzętu. Kilka niewielkich „oślich łączek” znajduje się także u podnóża Malinowa, tam, gdzie zaczynają się również dłuższe i trudniejsze trasy. Kto czuje się już na siłach, by opuścić stoki dla początkujących, może spróbować wjechać nieco wyżej i pokonać którąś z tras zielonych, czyli o najniższym stopniu trudności. Jest ich tutaj cztery, różnej długości, dzięki czemu każdy narciarz może dobrać trasę do swoich możliwości. Roi się tu też od wypożyczalni i szkółek narciarskich, więc ze znalezieniem pomocy technicznej nie będzie żadnego problemu.

 

Niedaleko Szczyrku, w korbielowskim ośrodku narciarskim na górze Pilsko, także znajdzie się coś dla nowicjuszy. Dla nich właśnie została przygotowana trasa zielona, rozpoczynająca się na Hali Buczynka i kończąca na Hali Szczawiny. Nie jest przesadnie krótka, bo liczy sobie prawie dwa kilometry długości, ale bardzo łagodna – średnie nachylenie wynosi tutaj zaledwie 2%. To może być idealna trasa dla osób, które dopiero co opuściły „oślą łączkę”, a boją się jeszcze zapuszczać nawet na najłatwiejsze narciarskie szlaki, a także dla rodzin szusujących z małymi narciarzami, którzy chcą zaliczyć swój pierwszy poważny zjazd.

Debiutantom z pewnością spodoba się też ośrodek narciarski Cieńków, znajdujący się w Wiśle Malince. Najmniej wtajemniczonym proponuje on trzy bardzo łatwe trasy różnej długości; najkrótsza przeznaczona jest dla dzieci, na dłuższych odnajdą się też nieco starsze osoby stawiające pierwsze kroki na nartach. Początkujący, którym niestraszne są już zjazdy na „oślich łączkach”, mogą odważyć się na wjazd czteroosobową kolejką linową na szczyt Cieńkowa i przejazd którąś z dłuższych tras. Spośród trzech szlaków niebieskich (czyli łatwych) najdłuższy mierzy zaledwie 1km. Tutaj również nie brakuje szkółek i instruktorów, zawsze gotowych do pomocy nowicjuszom.

 

To oczywiście nie jedyne łatwe trasy w rejonie Beskidów, ale na pewno jedne z najpopularniejszych. Sprawdziły je tysiące debiutujących narciarzy. Bez wahania możesz wybrać którąś z nich dla rozpoczęcia swojej narciarskiej kariery.

Wędrowcy lubią Szczyrk

Wędrowcy lubią Szczyrk. Można w nim odpocząć, pokrzepić się dobrym jedzeniem, zaopatrzyć się w prowiant i ekwipunek na drogę. A potem wyruszyć którąś z górskich tras. Jest ich tutaj dostatek – każdy piechur znajdzie odpowiednią dla siebie. Później wystarczy już tylko założyć porządne buty i skierować się na wypatrzony szlak.

Zdecydowanie najbardziej obleganą z tras biegnących ze Szczyrku jest ta prowadząca na Skrzyczne. To najwyższy szczyt Beskidu Śląskiego, a przynajmniej tej jego części, która znajduje się na terenie Polski. Wieńczy on jego główne pasmo od północy, stromo opadając w stronę Szczyrku. Na górę prowadzi z miasta niebieski szlak, rozpoczynający się w centrum, przy głównym skrzyżowaniu na ulicy Beskidzkiej. Pokonanie go nie powinno zająć przeciętnemu turyście wiele więcej niż dwie i pół godziny. Trasa, chociaż nie za długa, nie jest jednak najłatwiejsza – między jej początkowym a końcowym punktem jest 700 metrów wysokości różnicy, co sprawia, że podejście jest raczej strome. Najciężej jest pokonać pierwszą połowę drogi, która wiedzie z miasta przez ulicę Uzdrowiskową, później na Halę Śliwiacką i dalej przez polanę Hondraski do Hali Jaworzyny. Tutaj warto przystanąć na chwilę odpoczynku, zanim ruszy się w dalszą trasę – do schroniska na szczycie jest stąd jeszcze spory kawałek.

Z tego samego punktu w centrum Szczyrku wychodzi jeszcze jedna trasa na Skrzyczne. To szlak zielony, biegnący przez ulicę Leśną wzdłuż Zapalenicy, przez przysiółki Krzyżówka i Krysty, obok Hali Podskrzyczeńskiej i hali Jaworzyny, aż na sam szczyt Skrzycznego. Odwrotnie niż na szlaku niebieskim, ta trasa zaczyna się łagodniej, by w połowie długości zmusić wędrowców do zwiększenia wysiłku. Jednak turysta-esteta wybierze raczej szlak niebieski – rozciągają się z niego dużo ładniejsze widoki na okalające trasę góry i lasy.

Dla tych, którzy nie lubią się wysilać lub chcą zaoszczędzić czas, przewidziany jest łatwiejszy sposób zdobycia Skrzycznego. Na szczyt wiedzie bowiem krzesełkowa kolejka linowa; jej dolna stacja znajduje się u podnóża góry w Szczyrku. To dobre rozwiązanie dla tych, którzy po zdobyciu Skrzycznego planują jeszcze dłuższą wycieczkę po okolicznych szlakach, ale też dla turystów chcących pokazać piękno gór swoim pociechom, dla których piesza wędrówka byłaby jeszcze zbyt ciężka.

Ze Szczyrku możemy wybrać się także na Klimczok. Legenda głosi, że obrastające ten szczyt lasy stanowiły niegdyś kryjówkę zbójców, nawiedzających Śląsk. Prowadzą tu z miasta dwa szlaki – niebieski i zielony. Czas pokonania obydwu jest podobny; z powodzeniem zdobędziemy szczyt w mniej niż dwie godziny. Szlak niebieski zaczyna się w centrum Szczyrku i prowadzi w górę wzdłuż ulicy Turystycznej doliną potoku Biła, obok Sanktuarium Matki Boskiej „Na górce”, przez polanę Podmagurskie, aż do schroniska na samym Klimczoku. Po drodze warto przyjrzeć się Sanktuarium; to najbardziej znany w okolicy punkt kultu maryjnego, miejsce objawienia się Maryi przed ponad stu laty. Wzrok turysty przykują też dawne zabudowania góralskie z polnego kamienia na polanie Podmagurskie.

Łagodniejszy, choć nie tak wielkiej urody, jest szlak zielony. On także rozpoczyna swój bieg wzdłuż doliny Biły, lecz później, przy rozwidleniu rzek, skręca w ulicę Jagodową i wspina się dalej do przysiółka Świniarki. Pod koniec spotyka się ze szlakiem niebieskim i wraz z nim prowadzi wędrowców prosto na siodłową polanę na Klimczoku.

Zdecydowanie mniej obleganą trasą jest szlak wiodący przez Przełęcz Karkoszczonkę na Kotarz. To dobra propozycja wędrówki dla osób, które na szlaku cenią sobie samotność. Na Karkoszczonkę ze Szczyrku trafimy tutaj po znakach żółtych. Gdybyśmy kierowali się nimi do końca, dotarlibyśmy aż do Brennej; jest to bowiem najkrótsza piesza trasa łącząca te dwa miasta. Aby jednak dostać się na Kotarz skręcamy w stronę szlaku czerwonego. Dalej wspinamy się na Beskidek i polanę Piekowskie, podziwiając po drodze widoki na Malinowską Skałę i Małe Skrzyczne. Mijamy jeszcze tylko Beskid Węgierski i chwilę później jesteśmy na samym Kotarzu. Cała trasa jest bardzo pocztówkowa, szczególnie wczesną jesienią, kiedy porastające Beskidy lasy zaczynają przybierać złoto-rudy kolor.

Szlaki wychodzące ze Szczyrku można dalej rozbudowywać w większe wyprawy. Z Klimczoka warto wybrać się na Szyndzielnię; ze szczytu można zejść lub zjechać kolejką linową. Schronisko na Skrzycznem może posłużyć spragnionemu dalszych podróży wędrownikowi jako baza wypadowa na Malinowską Skałę i dalej, aż na Baranią Górę. Z Kotarzu zaś prosta droga prowadzi na Przełęcz Salmopolską, a stamtąd – na Trzy Kopce Wiślańskie, niewysoką kulminację w paśmie Równicy. Możliwości jest tutaj wiele. Turystę planującego wycieczkę po beskidzkich szczytach ograniczają tylko wytrzymałość, ilość wolnego czasu i własna wyobraźnia. Tej ostatniej warto nieco popuścić wodze. W końcu Beskidy proponują nam tak wiele wspaniałych wrażeń, że grzechem byłoby nie zaznać ich jak najwięcej.

Jak sobie pościelesz…, czyli gdzie spałem w Szczyrku

Jako turystyczne i sportowe miasto, Szczyrk bywa przepełniony odwiedzającymi. Największe obłożenie występuje tu zimą, ale latem też przyjeżdża tu wiele osób. Jednak znalezienie tutaj noclegu nie jest aż takim wyzwaniem, jak może się wydawać.

Z pomocą szukającym przychodzi samo miasto. Na stronie www.szczyrk.pl znajdziemy całą zakładkę „Noclegi”, gdzie przedstawiona jest oferta dla turystów indywidualnych i grup zorganizowanych, a także lista ośrodków typu spa&wellness. Możemy zdecydować, czy interesuje nas agroturystyka, schroniska, hotele czy jakiś inny rodzaj zakwaterowania. Grupy zorganizowane wybierają wśród ofert posegregowanych według celu przyjazdu, trochę podobnie jak przyjezdni zorientowani na ośrodki spa.

Jeśli chodzi o hotele, to popularnością cieszy się Hotel Alpin 

. Położony w samym centrum miasta, koło głównego placu, już z zewnątrz prezentuje się bardzo zachęcająco. Pokoje są tu urządzone w jasnych, ciepłych barwach, w każdym znajduje się łazienka z prysznicem. Przy hotelu znajdziemy też uroczą restaurację; jej specjalnością jest kuchnia polska. Hotel oferuje też możliwość przechowywania sprzętu narciarskiego.

Luksusowe wnętrze restauracji przy Hotelu Alpin

Spośród pensjonatów wart polecenia jest Pensjonat Vita , nieco oddalony od centrum Szczyrku, ale za to położony w bezpośredniej bliskości kolejki linowej na Skrzyczne. Taka lokalizacja sprawia, że z okien ośrodka rozpościera się wspaniały widok na Beskidy. Vita dysponuje dostępnym dla gości ogrodem, można tu też wypożyczyć sprzęt do grillowania i wesoło spędzić czas wśród zapachu pieczonego mięsa. To dobry wybór zarówno na sezon letni, jak i zimowy.

Tak Kosajonka wita przybyszów.

Z innych ośrodków, których adresy znajdziemy na stronie internetowej Szczyrku, możemy zaproponować Gospodarstwo Agroturystyczne Kosajonka . To przytulna miejscówka z klasycznym wystrojem, posiadająca własny ogród i plac zabaw. Wszędzie wokół jesteśmy otoczeni pięknymi widokami na góry, bowiem Kosajonka znajduje się aż 800m nad poziomem morza, na zboczu Klimczoka; zimą dojazd tutaj może stanowić prawdziwe wyzwanie. Warto jednak zadać sobie tyle trudu, by tu dotrzeć i spędzić przynajmniej kilka nocy.

 

Klasyką górskich noclegów są oczywiście schroniska. Z tych szczyrkowskich najbardziej znane jest schronisko na Skrzycznem  . Dotrzeć tu nie jest trudno – wystarczy wjechać na szczyt kolejką. Schronisko znajduje się tuż obok górnej stacji. To wspaniała baza wypadowa dla górskich wycieczek, bywa, że zimą mieszkają tu także narciarze. Nigdzie indziej w Szczyrku nie znajdziemy takiego górskiego klimatu, jaki panuje w tym miejscu.

 

Grupy zorganizowane mogą dopasować wybór noclegów do celu swojego pobytu w Szczyrku. Strona oferuje tu cztery grupy: konferencje, zloty, szkolenia i imprezy integracyjne. W każdej z tych kategorii powtarza się jedna propozycja – Hotel Meta Resort & Vine Spa . Oferuje on całą gamę usług: trzy restauracje, centrum odnowy biologicznej, kort tenisowy, basen, a zimą nawet lodowisko i oślą łączkę. W weekendy budzi się tu do życia klub muzyczny. To świetna lokalizacja dla narciarzy: hotel położony jest tak blisko tutejszego ośrodka narciarskiego, że bezpośrednio ze stoku można tu zjechać na nartach.

 

Wśród ośrodków spa, których w Szczyrku znajdziemy aż sześć, warto zwrócić uwagę na Hotel Klimczok Spa&Resort . Możemy tu skorzystać aż z dziewięciu gabinetów spa, trzech basenów, wanny z hydromasażem i sauny, a poza tym z takich rozrywek, jak bilard, piłkarzyki czy kręgielnia. Każdy pokój został wyposażony w łazienkę z wanną oraz minibar; sam wystrój pokoi zachwyca. Przy hotelu znajduje się też restauracja kuchni międzynarodowej oraz pub. Sam hotel jest oddzielony od zgiełku centrum miasta dwoma kilometrami drogi. W tym pięknym ośrodku każdy odnajdzie spokój i odprężenie, oddając się w ręce przyjaznego personelu.

To tylko niektóre z przyjemności, które czekają na gości Hotelu Klimczok

Konkurencję Hotelowi Klimczok robi Hotel Elbrus Spa&Wellness . Tutaj znajdziemy już jedenaście gabinetów odnowy biologicznej, oferujących szeroki wachlarz zabiegów kosmetycznych. Do dyspozycji gości jest też wanna z hydromasażem, prysznic Vichy, sauna na podczerwień, a także zabójcza dla cellulitu endermologia. Hotel posiada także własną restaurację, reklamującą się jako najlepsza restauracja w Szczyrku, oraz lobby bar. Istnieje także możliwość zorganizowania tu konferencji lub szkolenia.

Dla każdego coś miłego. Szczyrkowska oferta noclegowa jest gotowa zaspokoić każdego, nawet najbardziej wymagającego gościa. Znajdzie się tu coś i dla narciarzy, i dla górskich piechurów, i dla poszukujących piękna pań. Nic tylko przyjeżdżać i cieszyć się utęsknionym wypoczynkiem.

Kariera nart w Polsce

Chociaż narty prawdziwą karierę zaczęły robić dopiero przed stu laty, to ich historia sięga znacznie dalej wstecz. Zaczyna się już 5000 lat temu; z tego okresu pochodzą ich pierwsze rysunki, znalezione na skalnych ścianach norweskiego Rødøy. Do Polski zawitały jednak wiele lat później.

Na początku narty były popularne tylko w polskiej wsi. Karpli – bo tak nazywał się sprzęt uznawany dzisiaj za pierwowzór nart – używali górale, żeby zimą nie grząźć w głębokim śniegu. Gdzieniegdzie używało się również nart błotnych. Po wojnie ze Szwecją w XVII wieku Polacy odkryli zupełnie nowy rodzaj nart, pozostawiony tu przez najeźdźców w trakcie ich wycofywania się z kraju. Te narty, w przeciwieństwie do karpli, nie były już połączone poprzecznymi deszczułkami, ale rozdzielone, samodzielne. Równocześnie użycie nart rozpowszechniało się na wschodzie, inspirowane ich wykorzystaniem w sąsiednich krajach. Popularnymi ośrodkami narciarskimi w tych rejonach miały stać się później Wilno i Grodno. Szczególnie wielu narciarzy można było spotkać na ziemi wileńskiej i poleskiej, a także na Białorusi.

Ale narty popadły w zapomnienie już w wieku XVIII. Ponad stulecia było trzeba, żeby Polacy znowu sobie o nich przypomnieli. Wtedy to nadszedł czas pionierów. Pierwszą narciarską wyprawę w góry odbyli w 1891 roku Mariusz Kozłecki i Władysław Kleczyński. Dotarli oni wówczas nad Czarny Staw Gąsienicowy. Żeby jednak rozpowszechnić narciarstwo w szerszych kręgach, trzeba było kolejnego pioniera. Trzy lata po wyprawie Kozłeckiego i Kleczyńskiego w Zakopanem narodził się nowy trend. Do miasta przybył Stanisław Barabasz, razem z nartami i misją. Na początku sprzętem zainteresowali się głównie taternicy, ale pomału zyskiwał on coraz szerszy rozgłos. Zaczęto zakładać organizacje narciarskie, otwierać kluby, organizować wyprawy i kursy. Zaczynała się droga polskiego narciarstwa do szerokiej sławy.

W okresie międzywojennym zainteresowanie nartami stało się masowe. Coraz więcej osób rezygnowało z turystyki narciarskiej, wybierając raczej narciarstwo zjazdowe. Ta tendencja sprawiła, że zaczęto tworzyć ubite trasy, wyciągi i kolejki linowe. Pierwszą wybudowaną u nas kolejką była ta prowadząca na Kasprowy Wierch; zresztą do dzisiaj wozi ona narciarzy i turystów na Turnie Myślenickie. Wkrótce powstały też kolejki w Krynicy i w Zakopanem na Gubałówkę, a także w Kotle Gąsienicowym i w Sławsku. Prace wspomagał swoją działalnością Andrzej Bobkowski – dyrektor okręgu kolejowego w Krakowie, a prywatnie zapalony narciarz.

 

Prace nad narciarską infrastrukturą odżyły po drugiej wojnie światowej (która na szczęście oszczędziła trasy i kolejki wybudowane przed rokiem 1939). W ciągu kilkunastu lat powstała kolejka na Szyndzielnię, Skrzyczne, z Hali Gąsienicowej i Goryczkowej. W latach siedemdziesiątych wzięto się za budowę wyciągów orczykowych, czym zajęły się kopalnie węgla, z inicjatywy Eryka Porąbki; w tym czasie powstało ich ponad sto. W następnej dekadzie pojawiło się też kilka prywatnych wyciągów, ale już nie tak porządnych jak te postawione przez górników. Później, po pewnym regresie, wraz z początkiem lat dziewięćdziesiątych prężne działania w dziedzinie narciarstwa rozpoczęły się na nowo. Wkrótce wprowadzono urządzenia do sztucznego naśnieżania stoków i ratraki, ściągnięte spoza granic kraju, niedostępne przed reformami z 1989 roku. Dokonywano modernizacji istniejących ośrodków narciarskich, budowano też nowe stacje. Wreszcie dzięki dostępowi do nowych technologii możliwe stało się tworzenie kolejnych tras narciarskich także poza rejonami gór, w centralnej i wschodniej Polsce. W 2008 roku liczba kolejek i wyciągów w Polsce przekroczyła liczbę tych posiadanych przez Słowaków, co było powodem niemałej dumy Polaków.

Wraz z rozrostem ośrodków narciarskich rosła też liczba polskich narciarzy. Narciarstwo przestawało być jedynie sportem dla elit, na który mogli sobie pozwolić nieliczni. Nad spopularyzowaniem tej dyscypliny pracowało także Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, wprowadzając Górską Odznakę Narciarską; dzisiaj GON PTTK może się pochwalić byciem odznaką z najdłuższą historią wśród polskich odznak turystycznych. Niestety, odkąd Komisja Turystyki Narciarskiej zrezygnowała z organizacji obozów w górskich schroniskach PTTK, sława tej odznaki nieco przygasła.

 

Nie gaśnie za to entuzjazm narciarzy. Narty w Polsce mają się dobrze. Kto choć raz wybrał się zimą w okolice któregoś z licznych polskich stoków, ten wie, że sportowców tam nie brakuje. Jeszcze długo nie będziemy musieli się martwić o popularność tej dyscypliny.

 

Na nartach Szczyrk się nie kończy.

Myślałeś, że Szczyrk to tylko punkt na trasie pieszych wycieczek? Że tylko zimą odżywa, żeby ugościć narciarzy? Byłeś w błędzie. Może i są to główne powody, dla których do miasta zjeżdżają się sportowcy. Ale na pewno nie jedyne. Bo Szczyrk ma dużo więcej do zaoferowania.

Skończyły się czasy, kiedy miasto skupiało się tylko na sezonowych amatorach sportów zimowych, którzy okupywali je tylko przez kilka miesięcy w roku. Teraz otwiera ono swoje ramiona dla wszystkich, także zwyczajnych spacerowiczów – od stycznia do grudnia. Dlatego niedawno pod Urzędem Miejskim rozpoczęła swój bieg odnowiona ścieżka rowerowo-piesza. Wije się ona wzdłuż rzeki Żylicy, prowadząc aż do Buczkowic, gdzie łączy się z tamtejszą trasą rowerową. Idąc jej torem mijamy inne sportowe punkty miasta, takie jak skocznia narciarska „Skalite” czy Centralny Ośrodek Sportu. Ścieżka daje mieszkańcom Szczyrku coś, o co w innych miastach często toczą się wieloletnie wojny między ludem a władzą – miejsce do jazdy na rowerze. I to jakie miejsce! Zadbane, odnowione, dobrze wykonane (ileż to w innych miastach widzi się byle jakich ścieżek rowerowych, gdzie rower ledwo się mieści…), sensownie połączone z innym rowerowym szlakiem. Grzech nie jeździć. Zimą ze ścieżki korzystają także wszechobecni narciarze, uprawiający narciarstwo biegowe. W deptak tchnięto nowe życie, a on odwdzięcza się za to powabem.

Dla rowerzystów Szczyrk przygotował szerszą ofertę. Poza deptakiem nad Żylicą przez miasto przebiega kilka tras rowerowych, długości od ośmiu do czternastu kilometrów. Dla rowerzystów lubiących podziwianie w czasie jazdy uroków krajobrazu idealny będzie szlak niebieski wokół Skalitego oraz szlaki czerwone – Magura i Skrzyczne. Ale uwaga! Trasa na Skrzyczne wymaga od kolarza niemałej kondycji. Zresztą drugi z czerwonych szlaków także nie jest przesadnie łatwy; wiedzie przez Osiedle Podmagura aż na Klimczok. Trasy jednak odpłacają się jednak widokami na Beskidy i ich pasma. Za poniesiony trud można też nagrodzić się chwilą odpoczynku w schronisku na Skrzycznem i Klimczoku. Rowerową wycieczkę możesz zaplanować też po szlaku żółtym, wiodącym z centrum Szczyrku na Beskidek, lub po nieco krótszym szlaku niebieskim, który prowadzi wśród osiedli położonych w wyższych partiach miasta. Czego nie wybierzesz – wycieczka na pewno będzie przyjemna.

Prawdziwą sportową perełką w szczyrkowskim skarbcu jest tutejsze Centrum Rekreacji. Na niegdysiejszych rolniczych terenach powstała trasa służąca dwóm grupom sportowców: zimą funkcjonuje bowiem jako tor narciarstwa biegowego, a latem – jako crossowy tor rowerowy. Ta prosta w zamyśle koncepcja pozwala wykorzystywać potencjał ośrodka przez cały rok. Trasa nie jest zarezerwowana tylko dla zaawansowanych narciarzy; odnajdą się na niej także ci stawiający pierwsze kroki w dziedzinie narciarstwa biegowego. Centrum Rekreacji organizuje też różne imprezy sportowe – może to robić, bo spełnia odpowiednie wymogi Międzynarodowej Federacji Narciarskiej oraz Polskiego Związku Kolarskiego. Dzięki temu odnajdą się tutaj również profesjonalni sportowcy. Może znalazłyby się marudy, które uważają, że zbyt wiele zielonych terenów „oddało życie” na potrzeby tego ośrodka. Ale na pewno byłyby w mniejszości. Bo przecież ile znaczy Centrum dla promocji sportu i aktywnego spędzania wolnego czasu, ale także dla wizerunku Szczyrku i całego regionu! A zieleni w okolicach przecież nie brakuje.

Ale Szczyrk jest gotowy podbić więcej niż tylko swój region. Kwitnie tu Centralny Ośrodek Sportu, połączony z Ośrodkiem Przygotowań Olimpijskich. Kompleks przygotowuje kadry sportowców na największe igrzyska świata. Baza jego stanowisk sportowych jest imponująca: znajdziemy tu krytą pływalnię, korty tenisowe, boiska do siatkówki i gier zespołowych, a także skocznie narciarskie – kompleks „Skalite” i skocznię im. Adama Małysza. A to jeszcze nie wszystko. Nie bez powodu COS-OPO umieszcza się w czołówkach tego typu ośrodków w Polsce. Kompleks zdecydowanie zapracował sobie na tę opinię. Ale w jego skład wchodzi jeszcze jeden element, coś, co nie każdemu kojarzy się ze sportem (a niektórym osobom może nawet kojarzyć się z jego unikaniem). Mowa tu o kolejce linowej, która wozi turystów na Skrzyczne. Ortodoksyjni górscy piechurzy raczej jej unikają, ale mimo to cieszy się ona sporą sławą – mnóstwo osób korzysta z tego uproszczonego sposobu dostania się na szczyt. Cały ośrodek sportu jest otwarty do odpłatnego korzystania dla każdego, kto tylko zechce się tam zapuścić.

 

Sportowcy są zawsze mile widziani w Szczyrku. Jeśli jesteś jednym z nich, to nie pożałujesz odwiedzin w tym mieście. Ono jest stworzone dla osób takich jak ty. Tak więc śmiało. Czuj się zaproszony.

 

Szczyrk – atrakcje, co zobaczyć

Szczyrk to jedno z tych beskidzkich miast, o których chyba każdy słyszał. Wymieniamy je myśląc o górach, nartach czy pieszych wycieczkach. Jednak mało kto potrafi powiedzieć, co możemy zobaczyć w samym mieście. Co wyróżnia Szczyrk pośród pozostałych popularnych górskich kurortów? Co możemy tutaj zwiedzić, odkryć, zobaczyć? Zapuśćmy się na chwilę do miasta i rzućmy okiem na jego atrakcje.

Docierając do Szczyrku, zwykle lądujemy na jego centralnym szlaku – ulicy Beskidzkiej. Wzdłuż niej znajduje się mnóstwo góralskich knajpek, sklepików z regionalnymi pamiątkami (obowiązkowym towarem każdego kramu są oczywiście ciupagi, kolorowe góralskie chusty w kwiaty i rzeźbione w drewnie ozdoby), serwisów narciarskich oraz turystycznych pensjonatów. Co krok napotykamy stragany z oryginalnymi górskimi wyrobami, przede wszystkim z oscypkami – oryginalnymi, „nieoszukanymi” owczymi serkami, specyficznymi w kształcie i smaku, serwowanymi na surowo lub z grilla, solo bądź w towarzystwie żurawiny. Chociaż ulica Beskidzka bywa przeładowana samochodami, to jednak warto poświęcić trochę czasu na przespacerowanie się nią.

Od ulicy Beskidzkiej możemy odbić na Plac świętego Jakuba, przyozdobiony cieszącą oczy fontanną i ławeczkami, zachęcającymi do spędzenia na nich paru chwil. Plac został wybudowany w miejscu dawnego dworca autobusowego. Ma pełnić rolę miejskiego deptaka i trzeba przyznać, że sprawdza się w niej znakomicie. Strudzeni turyści znajdą na nim chwilę odpoczynku, niedzielni spacerowicze odsapną tu po tygodniu pracy. Plac łączy się ze ścieżką rowerowo-pieszą, biegnącą wzdłuż Żylicy. Ścieżka ma jednak służyć nie tylko rowerzystom – zimą chętnie korzystają z niej także sportowcy uprawiający narciarstwo biegowe. Ciągnie się ona od Urzędu Miasta, obok placu i skoczni „Skalite”, aż do Centralnego Ośrodka Sportu.

Szczyrk może pochwalić się także kilkoma perełkami architektury sakralnej. Najważniejszym miejscem kultu religijnego w mieście jest Sanktuarium Matki Boskiej Szczyrkowskiej „Na górce”. Zostało ono wybudowane w miejscu, gdzie w 1894 roku dwunastoletniej dziewczynce miała objawić się Maryja. Podobno podczas budowy kościoła z pobliskiej skały wytrysnęło cudowne źródło; obecnie kryje się ono w Grocie Matki Boskiej. Jednak za najciekawszy zabytek architektoniczny Szczyrku uznaje się Sanktuarium Św. Jakuba – najstarszy tutejszy kościół. Wybudowany ponad 200 lat temu, został zmodernizowany w latach 1937-1939. W 2011 stał się też Sanktuarium. W środku wciąż można podziwiać wystrój z 1800 roku.

Miłośnikom sztuki przypadnie do gustu Beskidzka Galeria Sztuki. Chlubi się ona byciem największą prywatną galerią sztuki współczesnej w tej części Polski. Poza stałą wystawą prac zaprzyjaźnionych artystów organizuje ona liczne koncerty, warsztaty, wykłady i inne kulturalne imprezy. Każda artystyczna dusza z pewnością wyjdzie stąd oczarowana.

Szczyrk to nie tylko miejsce dla sportowców. Otwiera on swoje ramiona także dla pozostałych turystów, szukających w mieście chwili wytchnienia.

Szczyrkowskie skocznie czyli gdzie wzlatują Orły w Szczyrku

Mówi się, że polskim sportem narodowym jest piłka nożna. Wiele osób uważa jednak, że za takowy powinno się raczej uważać siatkówkę; nasi siatkarze i siatkarki mają na swoich kontach o wiele więcej sukcesów niż piłkarze, a i zagorzałych fanów im nie brakuje. Ale jest jeszcze jedna dyscyplina, w której Polacy mają twardą reprezentację. Boom na nią rozpoczął się parę ładnych lat temu, kiedy pewien sportowiec z Wisły zaczął odnosić w niej szereg sukcesów, zarówno w kraju, jak i na konkursach o szerszym zasięgu. Dziś Adam Małysz już nie lata, po sezonie 2010/2011 postanowił zamienić narty na cztery kółka. Ale zapał wielbicieli skoków narciarskich nie gaśnie. Nie brakuje nam też skoczków. No i skoczni, oczywiście.

 

A w samym Szczyrku znajdziemy ich cały rozbudowany kompleks. Skalite rozpoczęła swoją karierę w Walentynki roku 1937, kiedy to zorganizowano na niej pierwsze zawody. Niedługo, bo już w 1948, doczekała się modernizacji, celem przygotowania do narciarskich mistrzostw Polski. To otworzyło przed sportowcami nowe możliwości – odtąd skoczek był w stanie pokonać tu dystans już nie 40, ale 70 metrów. W 1952 roku rekord skoku pobił tu Antoni Wieczorek, osiągając 63,5m; wkrótce o 4,5m miał go przeskoczyć Aleksander Kowalski. Kolejna przebudowa miała miejsce około trzydziestu lat później; chciano, by Skalite przypominała skocznię olimpijską, taką jak ta w Holmenkollen. Po tym zabiegu rekord skoczni został Polakom odbity przez Niemca, Axela Zitzmanna, któremu udało się polecieć na 86,5m. W 1999 roku sukces powrócił jednak w polskie ręce: rekord skoczni pobił wówczas Krystian Długopolski, osiągając aż 93,5m. Lot tej samej długości odbył również legendarny już polski skoczek, Adam Małysz, w roku 2005.

Ale i tych zmian było właścicielom kompleksu mało. Dla dostosowania jej do wymogów Mistrzostw Świata Juniorów, które miały się tu odbyć w lutym 2008, w latach 2007-2008 Skalite została ponownie zmodernizowana. Nieoficjalny rekord skoczni osiągnął tu Piotr Żyła (102m), wkrótce pokonany na inauguracji skoczni podczas Pucharu FIS przez Łukasza Rutkowskiego (104m). Żyła nie dał jednak za wygraną i dzień po Rutkowskim „przeskoczył” jego rekord o pół metra. W kolejnym sezonie obok głównego obiektu dobudowano nieco mniejszy, o punkcie K zlokalizowanym na 70 metrze (główna skocznia to, od jej ostatniej przebudowy, K-95); pierwszy rekord pobił tutaj kolejny polski skoczek, Andrzej Gąsienica, skacząc na 69,5m. Kompleks uzupełniono później jeszcze o jedną, mniejszą skocznię – K-40, otwartą latem 2010 roku. Taki właśnie zestaw można dziś oglądać w Szczyrku: trzy siostrzane obiekty kompleksu Skalite, kolejny z narciarskich skarbów miasta Szczyrk. 

Ale na tym nie kończy się kolekcja szczyrkowskich skoczni. Mało kto wie, ale do Centralnego Ośrodka Sportu-Ośrodka Przygotowań Olimpijskich w Szczyrku należy jeszcze jeden obiekt, który jednak wcale nie znajduje się na terenie tego miasta. COS-OPO jest także właścicielem skoczni zlokalizowanej w sąsiedniej Wiśle, dokładniej w Wiśle-Malince. Skocznia narciarska im. Adama Małysza jest większa niż główny obiekt w Szczyrku. Punkt konstrukcyjny K-120 czyni ją, wraz z Wielką Krokwią w Zakopanem, tak zwaną skocznią dużą. Do użytku została oddana w 2008 roku. Oficjalne otwarcie nastąpiło wraz z rozpoczęciem Letnich Mistrzostw w skokach narciarskich. Cały konkurs zakończył się z rekordem skoczni ustanowionym przez Marcina Bachledę na długości 133,5m (prześcignął on Adama Małysza, który dzień wcześniej osiągnął tutaj odległość o metr krótszą). Wcześniej, na tydzień przed tymi zawodami, nieoficjalny rekord nowej skoczni legł pod nartami Piotra Żyły – miał on skoczyć na 129m lub 130m (media nie były zgodne co do tej informacji, a sam skok nie był oficjalnie mierzony). Rekord Bachledy wyrównał w 2010 roku młody skoczek Kamil Stoch, w kwalifikacjach do pierwszego LGP. W roku 2013 wiślańska skocznia po raz pierwszy miała zaszczyt gościć na swoim terenie zawody Pucharu Świata w skokach narciarskich. Podczas kwalifikacji do tego konkursu pobity został aktualny oficjalny rekord skoczni: na 139m odleciał tu wtedy Stefan Kraft. Nie był to jednak najdłuższy skok oddany jak do tej pory w Malince; w czasie Pucharu Świata 2014 słoweński skoczek Peter Prevc osiągnął tu 140,5m. Niestety, wynik ten nie mógł stać się nowym rekordem skoczni, gdyż skok był podparty. 

Do tego, że skoki narciarskie mają w Polsce mocne zaplecze i silną reprezentację, chyba nie trzeba nikogo przekonywać. Kto jednak nie wierzy, powinien sam udać się pod szczyrkowskie skocznie. Przy odrobinie szczęścia uda mu się trafić na trening młodych skoczków, wzlatujących w górę nad tymi wspaniałymi obiektami. Czyż na taki widok serce nie chciałoby pofrunąć?